Yinka Shonibare, „Planets in My Head, Young Geologist” (2019)

Dzieło Planets in My Head, Young Geologist autorstwa Yinki Shonibare CBE jest jednym z najważniejszych przykładów jego twórczości, wpisującym się w cykl Planets in My Head, rozpoczęty w 2008 roku. Cykl ten, inspirowany epoką oświecenia, poddaje rewizji jej dziedzictwo, ukazując ciemniejsze strony uznawanej za „wiek rozumu” epoki. W pracy tej Shonibare łączy wiktoriańską estetykę z elementami kultury afrykańskiej, wprowadzając wielowymiarowy dialog na temat postkolonializmu, globalizacji i tożsamości.

Dzieło przedstawia manekina wykonanego z włókna szklanego, odzianego w wiktoriański strój uszyty z holenderskiego batiku – materiału kojarzonego z Afryką, ale produkowanego w Europie i mającego azjatyckie korzenie. Głowę manekina zastępuje globus z mapą nieba i nazwiskami słynnych geologów, takich jak Maria Wilman, pionierka nauk geologicznych z Afryki Południowej. W ręku postać trzyma teodolit – antykwaryczne narzędzie geodezyjne. Całość dopełniają elementy z mosiądzu i stalowa podstawa. Praca powstała na wystawę w apartamentach Astronomer Royal w Flamsteed House, części Królewskiego Obserwatorium w Greenwich.

Przez zastosowanie batiku w ubraniu symbolizującym wysoki status społeczny, Shonibare celowo podkreśla globalne i historyczne napięcia związane z tożsamością kulturową. Tkanina, stereotypowo kojarzona z Afryką, odsłania złożoną, wielokulturową historię, co prowokuje do refleksji nad pochodzeniem i znaczeniem dóbr kultury. Globus i teodolit, jako obiekty kolekcjonerskie, nawiązują do globalnych aspiracji naukowych, a jednocześnie uwypuklają postrzeganie wiedzy i władzy.

Shonibare, urodzony w Londynie w 1962 roku i wychowany w Nigerii, jest znany z odważnego komentowania kwestii rasy, klasy i tożsamości. Jego prace, wystawiane w najbardziej prestiżowych muzeach świata, takich jak MoMA, Tate czy Victoria and Albert Museum, łączą „wysoką” sztukę z kulturą popularną. W swojej praktyce multimedialnej porusza tematy kolonializmu, migracji, edukacji i ekologii, redefiniując współczesne rozumienie tożsamości w globalnym świecie.

Praca Planets in My Head, Young Geologist symbolizuje zarówno kruchość, jak i ciekawość młodego człowieka w obliczu narzucanych stereotypów myślenia. To dzieło jest znaczącym wkładem w dyskurs artystyczny, eksplorującym wielowymiarowe związki między historią, kulturą i nauką. Jego zakup wzbogaca również kolekcję o wyraziste dzieło podejmujące tematykę tożsamości w sposób nowatorski i głęboko refleksyjny.