Wystawa Medytacje Fibonacciego + Sztruksowy zając obejmuje realizacje ponad 50 artystów i stara się przybliżyć dokonania artystyczne i teoretyczne Katarzyny Kobro, a także dzieła artystów młodszych pokoleń, dla których jej sylwetka była i jest punktem odniesienia. Oprowadzanie z udziałem artystek – Marty Branickiej, Izabelli Gustowskiej oraz Katarzyny Podpory będzie jedną z ostatnich okazji, aby zwiedzić wystawę oraz szansą na poznanie trzech perspektyw na problematykę, którą sztuka oraz postać Katarzyny Kobro wywołuje wśród współczesnych artystek.
Oprowadzanie po wystawie Medytacje Fibonacciego + Sztruksowy zając | wobec Katarzyny Kobro (1898–1951) będzie szczególną okazją do konfrontacji z oniryczno-sensualną wybitną sztuką, jak i narracją Izabelli Gustowskiej jednej z pionierek światowego wideoartu i wideoinstalacji, a także sztuki waloryzującej osobowości kobiet-artystek, często swoistych „duchów” – istot „niezauważalnych”, towarzyszących mężczyznom, silniej eksponowanym w historii sztuki. Odpowiedziami Izabelli Gustowskiej na tę ikonosferę są wielozmysłowe w percepcji, niejako płynne, oceaniczne metafory wszechogarniającego pierwiastka kobiecego. W 2018 roku Izabella Gustowska powołała hommage dla Katarzyny Kobro w formie wyciszonej struktury dyptyku multimedialnego, opartego o obrazy i własne słowa o posmaku poezji konkretnej, który zatytułowała Kobiety w pływackich czepkach: Danielle 2013 / Katarzyna 1924. Gustowska wprowadza odniesienie do medytacyjnej fotografii przedstawiającej dwudziestosześcioletnią Katarzynę Kobro stojącą w charakterystycznym czepku i sukience o minimalistycznym kroju, wobec wody i pejzażu nad Zatoką Ryską (1924). Obraz Katarzynadopełnia tekst: „Jest rok 1924,/ gorące lato nad Zatoką Ryską./ Katarzyna w pływackim czepku/ odwraca głowę/ w lewo i w prawo,/ w lewo i znowu w prawo …/ Woda płynie płasko, wybrzusza się./ Katarzyna czuje jej płynny kształt”.
Izabella Gustowska jest również uznaną pedagożką sztuki, wykładowczynią, profesorką Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, wybitną progresywną kuratorką, autorką teoretyczno-literackich opracowań. W 2018 roku była członkinią jury Nagrody im. Katarzyny Kobro za rok 2017. Pomysłodawcą idei tej dorocznej nagrody, wręczanej wybranemu artyście przez innych artystów, jest Józef Robakowski (silnie obecny również na wystawie w MWW), zaprzyjaźniony wcześniej z Niką Strzemińską córką Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego, autor pierwszego filmu o Katarzynie Kobro z 1971 roku (wraz z Januszem Zagrodzkim).
Spotkanie współtworzyć będą także inne artystki. W przestrzeni 3. piętra muzeum narracje poprowadzi Marta Branicka – uznana rzeźbiarka i wykładowczyni Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, laureatka licznych nagród, autorka niezwykle oryginalnych minimalizujących form przestrzennych pozostających w relacjach do teorii własnych i Katarzyny Kobro (jak eksponowana na wystawie Convert to object z 2012 roku). Marta Branicka tworzy dla studentów innowacyjną pracownię ekologicznych eksperymentów w zakresie form architektonicznych i liczne otwarte warsztaty (m.in. w Gdańskiej Galerii Miejskiej).
Na 4. piętrze MWW przemyślenia przedstawi multimedialna artystka Katarzyna Podpora autorka eksponowanych tam esencjonalnych form z cyklu Miejsca Nie-pamięci (2017), ewokujących interferencyjną osmozę traumy, jaka wcześniej występowała w Akcie stojącym Katarzyny Kobro z 1948 roku i w powojennych formach Alberta Giacomettiego. Katarzyna Podpora metaforyzuje lęk przed słabością, chorobą, śmiercią, samotnością, niemożnością wydostania się poza przestrzeń psychicznego głębokiego kryzysu. Walter Benjamin pisał „Ponieważ natura jest niema, pogrąża się w smutku (…) nawet tam, gdzie słychać szum roślin, pobrzmiewa głos smutku”. Rodzaj klateczek w pracy Miejsca Nie-pamięci wydaje się ekwiwalentem performatywnego trwania konkretnej osoby (to wychudzona, jakby zwęglona ceramiczna figurka), osaczonej „relikwiami” wcześniejszych istnień, stanowiąc na wystawie komentarz do najtrudniejszego okresu życia Katarzyny Kobro i Niki Strzemińskiej – przełomu lat 40. i 50. XX wieku. Katarzyna Podpora współtworzy też muzykę eksperymentalną oraz cykl audycji SZUMY WŁASNEtym nurtom poświęcony – wraz z Maxem Kohytem w Radio Sopocki. Artystki będą analizować również zagadnienia teorii otwartych przestrzeni, kultury płynności, afirmatywno-terapeutycznych mocy sztuki, a także wątków synestezji, związków sztuki z strefami dźwięku na jakie wskazywała m.in. Katarzyna Kobro [by przypomnieć jej Partytura łańcuchową z 1931 roku, odkrytą przez Józefa Robakowskiego w 1971 roku], czy Wacław Szpakowski.
Oprowadzanie będzie dopełnione projekcją filmu pt. Realizacje Koluszki (1982), którego inicjatorem był Andrzej Paruzel, a współpracowali Małgorzata Paruzel + Piotr Weychert. Film powstał w czasie trzyletniego projektu partycypacyjnego „Realizacje Koluszki” 1980–1982 realizowanego przez artystów z grupą odnalezionych przez Paruzela w 1980 roku uczennic Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego z czasów ich nauczania w tzw. Koluszkowskim Bauhausie, czyli w Państwowej Szkole Przemysłowo-Handlowej w Koluszkach (1926–1931). Na podstawie rozmów z legendarnymi artystami neoawangardy i teoretykami: Andrzejem Paruzelem, Piotrem Weychertem, Józefem Robakowskim, Januszem Zagrodzkim i Jerzym Grzegorskim. Film zapowie Dorota Grubba-Thiede, kuratorka wystawy.
Marta Branicka
rzeźbiarka, związana z Wydziałem Architektury i Wzornictwa na gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie prowadzi Pracownię Form Rzeźbiarsko-Architektonicznych. Tworzy zarówno monumentalne realizacje plenerowe, jak i małe formy rzeźbiarskie. Ma na koncie wiele wystaw zbiorowych i indywidualnych oraz realizacji w kraju i za granicą.
Izabella Gustowska
artystka wideo, fotografka, autorka performansów. Tworzy obiekty, wykorzystując różne media. Jest uważana za prekursorkę sztuki feministycznej w Polsce. Sztuka Gustowskiej to przestrzeń wypełniona wizerunkami kobiet. W latach 1970–1978 należała do parateatralnej grupy Od Nowa. W latach 1979–1994 prowadziła Galerię on.
Katarzyna Podpora
absolwentka Wydziału Rzeźby i Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Jej zainteresowania twórcze skupiają się wokół przestrzeni odbitej w zapisie [obiekt, instalacja, dźwięk, wideo]. Pracuje m.in. nad materialnością pisma, procesem zapisywania/odczytywania, tworzywami znaczącymi; uczestniczy w projektach warsztatowych m.in. w Ośrodku Pogranicze w Krasnogrudzie.