Cykl „Wspólnota, głupcze!” nie wyrasta z braku wspólnotowości. Przeciwnie, to właśnie obecność wspólnoty, na którą część z nas nie wyraża zgody, w końcu skłania nas do podjęcia dyskusji o tym, czy inna wspólnota jest możliwa? Bo, że jest potrzebna, to nie ulega wątpliwości. Wartość tejże już dawno została dostrzeżona przez niektórych i skutecznie (?) jest wykorzystywana do realizacji określonych ideologicznych/politycznych postulatów.

Wciąż jednak poruszamy się po niepewnym gruncie – kim są Oni? Kim jesteśmy My?

Ludwik Stomma w „Antropologii kultury wsi polskiej XIX w.” posługuje się koncepcją portretu z negatywu. Antropolog udowadnia, że wyobrażenia danej grupy o sobie są przeciwstawieniem, swoistym negatywem wyobrażeń́ tej grupy o obcych. Wystarczy więc odwrócenie tych wyobrażeń, przekształcenie negatywu w pozytyw, by uzyskać́ własny portret grupy, by dowiedzieć się̨ jakie warunki musi spełniać „swój” (Stomma 1986, s. 63).

Wspólnie z uczestnikami warsztatu postaramy się stworzyć portret „Onych”, a potem dokładnie przyjrzymy się temu, co pokaże się w jego negatywie.

—————

„Wspólnota, głupcze!”

Hasło będące tytułem nowego cyklu dyskusji, który w marcu zainaugurowaliśmy w przestrzeni społecznej Muzeum Współczesnego, jest parafrazą sloganu, który pojawił się podczas kampanii prezydenckiej Billa Clintona (Economy, stupid!, 1992). Stratedzy polityka zwracali w ten sposób uwagę, że to, co się tak naprawdę liczy, to gospodarka. Dzisiaj, we współczesnej Polsce, wydaje się, że tym, co zostało najbardziej zaniedbane, to kwestia budowania wspólnoty. Tworzenie silnych więzi między ludźmi, wzmacnianie inicjatyw oddolnych, lokalnych, rozwój kapitałów społecznych są decydujące, gdy mowa o pomyślnej rewitalizacji polskich miast i wsi.

Infrastruktura oczywiście jest ważna, ale bez ludzi, którzy mogą ją wykorzystać do tworzenia innych wartości, pozostaje ona tylko ramą. Podczas kilku spotkań chcemy zastanowić się nad kondycją „polskiej wspólnoty”. Co ją definiuje, ogranicza, umożliwia? Jaka jest rola kultury w kształtowaniu więzi społecznych?

Cykl podzieliliśmy na część teoretyczną (dyskusje i wykłady) oraz praktyczną (warsztaty). Zaproponowane tematy stanowią tylko propozycję i z pewnością mogą i powinny być stale rozszerzane.

marzec–maj 2016