CALLART 2 – THE OVERVIEW EFFECT

Artystki i artyści :Julia Curyło, Hubert Czerepok, Izabella Gustowska, Zdzisław Jurkiewicz, Július Koller, Marta Kubiak, Igor Kubik, Natalia LL, Olga Lewicka, Monika Polak, Agnieszka Polska, Justyna Smoleń

11.5.2023–25.9.2023

Tematem drugiej odsłony cyklu wystawienniczego CALLART, prezentującego dzieła z kolekcji Muzeum Współczesnego Wrocław i Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, jest kosmos. Wystawa odzwierciedla wewnętrzne zróżnicowanie i wielowątkowość samej kosmologii jako nauki dotyczącej nie tylko pochodzenia, ale także ewolucji i struktury wszechświata – zagadnień, których nie da się zredukować wyłącznie do problemów badawczych z zakresu fizyki czy astronomii, ale które zawierają w sobie pytanie o granice poznania, naturę czasu, przestrzeni i praw przyrody, istnienie życia w kosmosie czy wreszcie miejsca człowieka we wszechświecie.

Wątkiem przewijającym się przez całą wystawę jest zagadnienie perspektywy. W prezentowanych na wystawie pracach artyści przyglądają się bowiem nie tylko przestrzeni kosmicznej jako takiej, ale również granicom i relacjom wyznaczanym między tym, co ziemskie, a tym, co pozaziemskie.

Spoglądanie na Błękitną Planetę z zewnątrz, nawet jeśli ma być próbą wyobrażenia sobie, jak mogłyby postrzegać ją istoty z obcych cywilizacji, nieuchronnie wpisuje się jednak w optykę antropocentryczną. Przyjęcie perspektywy obserwatora Ziemi z oddalenia w przypadku kosmonautów ma wytwarzać specyficzne doświadczenie estetyczne, któremu towarzyszy także poczucie kruchości naszej planety i jednocześnie wspólnoty ludzkości. Przez amerykańskiego pisarza Franka White’a doświadczenie to nazwane zostało efektem oglądu (ang. overview effect). W książce The Overview Effect – Space Exploration and Human Evolution autor twierdzi, że jest ono także dostępne na mniejszą skalę np. przy lataniu samolotem – niewykluczone, że może być również zapośredniczone przez sztukę.

Kurator: Emilia Jeziorowska

Skip to content